Hoe supergoed zijn superfoods?

 [Waarom ik de juiste voedingsinformatie belangrijk vind]

Een tijdje geleden kwam ik hier toelichten, hoe ik verder zoek naar een gezonde levensstijl. Ik behoor met name tot die klasse levensgenieters die bij de minste excessen in een mum van tijd met gemak extra kilo’s vergaar. Een aard van het beestje zeg maar :-). Toch blijf ik het belangrijk vinden om daar bewust mee om te gaan. Ik informeer me hiervoor graag op zoveel mogelijk gebieden, onder andere door het bijwonen van zo’n info-avond rond superfoods want Hoe supergoed zijn nu superfoods? Na voorgaand bericht, stelde ik ook <<Ik zet m’n zoektocht gewoon verder en laat me door de juiste mensen beraden.>> Lees hier dus het vervolg hierop.

Na afloop van die info-avond rond Superfoods was alvast 1 stelling voor mij duidelijk, met name

Stelling # 1: Superfoods zijn niet goed ter vervanging van een gezond en gevarieerd eetpatroon

Superfoods kunnen onmogelijk al die waardevolle stoffen (zoals vitaminen, vezels en mineralen) aanvoeren die een lichaam nodig heeft, wil het optimaal kunnen functioneren. Zo las ik ook in een interessant artikel uit Libelle dat verscheen op 12 mei 2016. In dat artikel wordt Anke van den Brand aan het woord gelaten, verbonden aan het VIGez = het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie. Voor wie het artikel heeft gemist, is dit dus een samenvatting hierrond.

Sommige superfoods dienen zelfs met mate en omzichtig genomen te worden, zoals cacaopoeder. Deze laatste bevat weliswaar veel vezels en mineralen maar ook verzadigde vetten, die het risico op hart- en vaatziekten kunnen verhogen door een verhoging van het cholesterolgehalte. Cacaonibs en chocolade bevatten dan weer veel calorieën in de vorm van suiker en verzadigde vetten. In mijn eerdere bericht rond Brain food voor studenten schreef ik dan ook terecht <<Uiteraard mag ook hierin niet worden overdreven.>> om precies die reden.

Stelling # 2: Superfoods mogen niet onbeperkt worden gegeten

Dit is correct. Er dient vooral te worden opgelet met die superfoods die worden aangeboden in tablet- of poedervorm. Deze bevatten immers te hoge concentraties, waardoor een teveel hiervan zelfs schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Het gebruik van superfoods bij kinderen is zelfs af te raden (zie artikel Libelle).

Stelling # 3: Superfoods helpen niet genezen

Dat superfoods zouden helpen genezen is niet wetenschappelijk onderbouwd. Gezondheidsclaims mogen overigens ook niet zomaar vrij gebruikt worden. Net zo min als ‘light’ mag vermeld worden op een produkt, of de melding dat een bepaald produkt meer energie geeft, je immuunsysteem boost of je huid verjongt. Hierin bestaat met name een strikte regelgeving door de EFSA = European Food Safety Authority. Wat dus op verpakkingen vermeld staat, dient eerst te zijn goedgekeurd door dit orgaan.

Stelling # 4: Superfoods hebben een hoger prijskaartje

Dit klopt, aangezien superfoods veelal afkomstig zijn uit exotische landen, betaalt de consument hiervoor een hogere prijs. Denk maar aan de açaibes, gojibessen, tarwegras, hennepzaad, quinoa of ook nog macapoeder.  Hier is het ook aan te raden om er goed de verpakking op na te kijken. Men zal al gauw vaststellen dat bij een vergelijking tussen chiazaad en lijnzaad deze laatste een stuk goedkoper uitkomt. Het is nog zeer de vraag, hoeveel goeds er van die superfoods overblijft, wanneer ze eerst de halve wereldbol hebben afgereisd, overigens…

Stelling # 5: Superfoods mag als benaming vrij door iedereen worden gebruikt

Dit is helaas waar. Gelijk wie mag deze benaming vrij hanteren. Keert iemand dus terug met een exotische groente om vervolgens te verkopen op de Belgische markt, mag de term Superfood gebruikt worden, maar men mag dus nìet zomaar stellen dat deze bijdragen tot een gezondere levensstijl, of erger nog tot genezing (zie hierboven).

Stelling # 6: Superfoods bestaan ook bij ons en zijn vriendelijker voor het budget

Terwijl er nu zoveel gewag wordt gemaakt rond – voorverpakte – superfoods en deze steeds meer plaats innemen in de winkelrekken, liggen gewone superfoods eenvoudigweg binnen handbereik. Het artikel maakt melding van volgende superfoods van hier, met hun eigenschappen:

• boerenkool: is een energiebooster en werkt ontgiftend voor de lever, het is ook goed voor het hart
• bosbessen: goed voor de ogen en bieden een sterk beschermende werking
• granaatappelpitten: werken ontstekingsremmend en hebben een positieve invloed op het hart
• groene thee: verhoogt de vetverbranding en verkleint de kans op allerlei chronische ziektes
• noten: bevatten veel gezonde vetten die goed zijn voor cholesterol en bloeddruk
• paddenstoelen: spelen een rol in de preventie van kanker en ondersteunen het immuunsysteem
• rode biet: is een natuurlijke reiniger, het vermindert o.m. de risico’s op kanker en beroertes
• veenbessen: werken preventief tegen urineweginfecties

Uit de praktijk

Voor alles geldt: doe het met mate. Ik pas dit zelf ook zo toe met die stelling in m’n achterhoofd. Overdaad schaadt, altijd, en dat geldt voor alles dus ook voor gezonde voedingsstoffen; niemand zal 1 kilo peren (want fruit is gezond) op een dag naar binnen werken, net zomin iemand enkel water (want veel water drinken is gezond) op een dag zal drinken, zonder te eten. Ons lichaam kan pas goed functioneren, als het alle nodige bouwelementen aangevoerd krijgt. De kunst bestaat daaruit, om daarin de juiste weg te vinden. Laat je je daarin begeleiden, doe dat dan via een erkend diëtist.

Meer weten?

In het artikel in Libelle wordt ook verwezen naar dit – wetenschappelijk onderbouwd – boek rond Superfoods:

Superfoods: Het handboek – uitgeverij Lannoo